Prostata to narząd należący do męskiego układu rozrodczego. Jest to mały gruczoł, wielkości orzecha włoskiego. Zlokalizowana pod pęcherzem moczowym, odpowiada za produkcję składników spermy, zapewniając jej optymalny skład. Składa się z dwóch płatów, a przez jej środek przechodzi cewka moczowa. Najczęstszym schorzeniem tego narządu jest łagodny przerost. Diagnostyką i leczeniem chorób prostaty zajmuje się lekarz urolog. Podstawą rozpoznania problemu jest dokładnie wykonane badanie prostaty. W tym artykule opisano, jak ono wygląda.
1. Badanie palpacyjne per rectum
Prostata dzięki swojej lokalizacji jest możliwa do bezpośredniego zbadania z dostępu przez odbyt. W tym celu wykonuje się badanie per rectum. Polega ono na wsunięciu palca w odbyt i trwa jedynie kilkanaście sekund. Badanie wykonywane jest w pozycji łokciowo-kolanowej lub leżąc na boku. Jest całkowicie bezbolesne i nie wymaga wcześniejszego przygotowywania się do niego przez pacjenta. W trakcie badania lekarz ocenia wielkość prostaty (czy nie doszło do jej przerostu), konsystencje oraz bolesność. Często stanowi początkowy etap diagnostyki różnych schorzeń prostaty1.
2. USG prostaty
Kolejnym bardzo przydatnym badaniem prostaty jest USG. Może być wykonywane przez odbyt lub tradycyjnie przez brzuch. W zależności od rodzaju badania, pacjent powinien mieć pełny pęcherz (badanie przez brzuch) lub pusty (badanie przez odbyt). USG należy do szybkich i bezbolesnych badań. USG przez odbyt pozwala na dokładniejszą ocenę prostaty i wykonanie biopsji. Badanie polega na uwidocznieniu i ocenie prostaty – jej wyglądu, kształtu oraz rozmiarów. Razem z badaniem per rectum są bardzo użyteczne w rozpoznawaniu najczęstszej choroby gruczołu krokowego – łagodnego przerostu prostaty. Jest to choroba dotykająca starszych mężczyzn i objawiająca się trudnościami w oddawaniu moczu. W jej terapii stosuje przede wszystkim leczenie zachowawcze – naturalne preparaty roślinne zawierające palmę sabałową oraz produkty syntetyczne. Rzadziej terapia polega na zabiegu operacyjnym2.
3. Pomiar poziomu PSA
PSA, czyli swoisty antygen sterczowy jest białkiem produkowany przez prostatę. Należy do podstawowych substancji, wykorzystywanych w diagnostyce chorób tego gruczołu. Jej poziom mierzy się we krwi pacjenta. Badanie nie wymaga specjalnego wcześniejszego przygotowania. Pomiar pełni jednak tylko rolę pomocniczą – sam jej poziom (w normie czy podwyższony) nie stanowi podstawy do rozpoznania choroby. Ważne jest powiązanie wyniku oznaczenia z innymi badaniami – przede wszystkim per rectum i USG.
Rekomendacje:
Drewa T., Juszczak K.,Urologia. Ilustrowany podręcznik dla studentów i stażystów, Warszawa 2018, wyd. PZWL.
Rudziński M., Diagnostyka obrazowa w urologii. Postępy Nauk Medycznych s1/2014.
1 T. Drewa, K. Juszczak, Urologia. Ilustrowany podręcznik dla studentów i stażystów, Warszawa 2018, wyd. PZWL, s. 23-34.
2 M. Rudziński, Diagnostyka obrazowa w urologii. Postępy Nauk Medycznych s1/2014, s. 9-11.
Artykuł partnera
Zostaw komentarz